GIDS VOOR GENEESHEREN BIJ HET VOORSCHRIJVEN VAN BACLOFEN TER
BEHANDELING VAN ALCOHOLPROBLEMEN (vertaling uit het Frans))
De auteurs hebben meer dan 1.500 patiënten behandeld met dit geneesmiddel. Geleidelijkaan
kwamen ze proefondervindelijk tot de beste manier om hun patiënten met een
alcoholverslaving te helpen met Baclofen.
Vaak zult u merken dat er geen absolute consensus bestaat en dat de voorschrijvers
verschillende praktijken en benaderingen bij de uitvoering van de behandeling voorstellen.
Momenteel is het niet mogelijk om te beslissen welke de meest efficiënte is.
1. Hypothese van een recept met hoge dosissen Baclofen van dr. Ameisen
Alcoholisme is een neurobiologische ziekte waarvan een van de symptomen het verlies van
de controle over het gebruik van alcohol is.
Baclofen is momenteel de enige molecule waarvan bewezen is dat ze de neiging tot drinken
van alcohol onderdrukt bij ratten. Bij mensen heeft dit een gelijkaardig resultaat.
Wij raden u aan het boek van dr. AMEISEN te lezen om vertrouwd te raken met Baclofen.
2. Aan wie en wanneer Baclofen voorschrijven? Vanaf het begin? Als al het
andere heeft gefaald?
De nieuwste versie van de Franse Vereniging van Alcoholisme geeft aan dat Baclofen een
therapeutische optie zou zijn wanneer alle andere goed uitgevoerde behandelingen hebben
gefaald (9).
Dit is wat er gebeurd is met Olivier Ameisen die zichzelf 270 mg baclofen voorschreef in een
soort van laatste hoop.
Sinds 2006, bij het begin van het voorschrijven van Baclofin, betrof het hoofdzakelijk
patiënten die reeds veel geprobeerd hadden om van hun alcoholprobleem af te komen, maar
die er niet in geslaagd waren zich op een blijvende manier van hun alcoholprobleem te
bevrijden.
Maar door de media-aandacht zijn meer en meer patiënten - tegen beter weten in - Baclofen
als therapie gaan vragen.
Moet u ingaan op hun verzoek?
Ten gevolge van de resultaten van de lopende onderzoeken met Baclofen en de
gecontroleerde studies en experimenten van de voorschrijvers is er zonder twijfel een
uitbreiding van het voorschrijven ervan te verwachten.
Sommigen onder ons schrijven Baclofen vanaf het begin voor, anderen pas na het falen van
andere therapeutische behandelingen. Zonder formele vergelijking van Baclofen met andere
behandelingen van alcoholproblemen is het echter moeilijk te besluiten wat het beste is.
Hier enkele begeleidende vragen bij het voorschrijven van Baclofen:
- Wat is de alcoholgeschiedenis van de patiënt?
- Wat is de invloed van alcoholgebruik in het leven van de patiënt, is het ernstig of
minimaal?
- Heeft de patiënt reeds niet-medicamenteuze behandelingen voor zijn
alcoholproblemen gevolgd? Welke? Hoe lang? Met welk resultaat?
- Heeft de patiënt momenteel medische problemen of een voorgeschiedenis van
epilepsie, lever-, nier- of hartaandoeningen of chronische maagzweren?
- Wat is zijn dagelijkse leefomgeving? Is er een sociaal netwerk? Is er
gezinsondersteuning? Is er professionele hulp?
Rekening houdend met deze parameters kan u beslissen of u hoge dosissen Baclofen wil
voorschrijven aan de betrokkene, wetende dat de contra-indicaties eerder gering zijn met
uitzondering van ernstige nierinsufficiëntie en niet gestabiliseerde epilepsie.
Vertaling van franstalige tekst pag 3
De elementen die belangrijk zijn in de beslissing om Baclofen voor te schrijven zijn vooral de
alcoholvoorgeschiedenis van de patiënt, zijn pogingen en mislukkingen, alsook de motivatie
van de patiënt.
3. Welke essentiële informatie moet u aan de patiënt geven alvorens hem
Baclofen voor te schrijven?
1. De behandeling met Baclofen heeft tot doel de patiënt onverschillig te doen staan
tegenover alcohol, hem onafhankelijk van alcohol te maken, dus deze zorg uit zijn geest
(gemoed) te doen verdwijnen. Alcohol wordt geleidelijk aan een gedachte als een andere,
die niet meer oneindig blijft hangen in uw hersenen. Het uiteindelijke doel is hem/haar te
bevrijden van de drang om te drinken. De volledige en definitieve onthouding is niet
systematisch (noodzakelijk) het na te streven doel.
2. Baclofen is een "oud" medicament dat reeds meer dan 40 jaar verkocht wordt. Het wordt
gebruikt als een spierontspannend middel, dat wil zeggen, om spierstijfheid ten gevolge van
inactiviteit die men vaststelt bij personen met bv. verlamde onderste ledematen, te verlagen.
Bijgevolg kennen wij de nevenwerkingen en hebben wij een goed zicht op dit recept.
Er zijn ook enkele werken die de hoge doses beschreven hebben (10, 11) en de potentiële
interacties met alcohol (12). Dit alles maakt dat wij goed weten waaraan we ons kunnen
verwachten met dit medicament.
3. Er bestaat geen standaarddosis die je nodig hebt om het stadium van onverschilligheid te
bereiken, maar er zal worden gezocht, op basis van reacties en indrukken, naar geleidelijke
verhoging van de in te nemen dosis. De effectieve dosis en de nadelige bijwerkingen zijn bij
aanvang van de behandeling niet voorspelbaar.
4. De doses die je nodig hebt om het stadium van alcoholonverschilligheid te bereiken is veel
hoger dan de gebruikelijke dosissen die normaal voor dit medicament voorgeschreven
worden. Ze schommelen tussen 0,5 mg/kg/dag en 4 mg/kg/dag. Of voor een persoon van
70 kg tussen de 30 mg en 280 mg per dag.
5. De dosis dient geleidelijk aan verhoogd te worden ten einde de negatieve bijwerkingen die
optreden bij een te snelle stijging ervan te beperken. Gemiddeld duurt het 6 tot 12 weken
om de gewenste dosis te bereiken.
6. Bijwerkingen zijn goed bekend, maar ze doen zich niet bij iedereen voor. Het kan
gebeuren dat de patiënt geen nadelige nevenwerkingen of juist wel meerdere, in meer of
mindere mate, hinderlijke nevenwerkingen ondervindt.
De evolutie van de nevenwerkingen verschilt van persoon tot persoon, maar in het algemeen
hebben ze de neiging om geleidelijk aan te verminderen. In elk geval zijn ze omkeerbaar
door de dosis te verlagen of eventueel de behandeling stop te zetten.
7. De duur van de behandeling hangt af van hoe de persoon zich voelt. Sommige patiënten
stoppen na een paar maanden en hebben geen probleem meer met alcohol zonder Baclofen,
maar in de meeste gevallen moet de behandeling voortgezet worden, omdat ze hervallen als
ze stoppen met Baclofen.
8. Over het algemeen zal hij/zij meerdere weken of maanden op de maximale dosis blijven
alvorens geleidelijk te verminderen om zo de onderhoudsdosis te vinden. Het ontbreekt ons
aan ervaring om dit nauwkeuriger te bepalen.
Vertaling van franstalige tekst pag 4
4. Hoe Baclofen voorschrijven?
Start de behandeling.
Er is hierover een consensus dat de dosering zeer langzaam aan verhoogd moet worden. In
het algemeen begint men met kleine dagelijkse doses van 15 mg, dan verhoogt men na 3-4
dagen naar 30 mg en vervolgens verhoogt men met 10 mg elke 3-5 dagen tot aan de
therapeutische dosis, die verschilt van persoon tot persoon en die onvoorspelbaar is.
Sommige artsen betwijfelen of er een verband bestaat tussen gewicht en de benodigde
dosis.
Het merendeel van de voorschrijvers raden aan de dosis niet te vlug te verhogen zelfs
als het medicament goed verdragen wordt.
Sommigen passen een snellere verhoging van dosis toe, van 20 mg per 3-4 dagen tijdens de
eerste vijftien dagen van de behandeling en vaak ook gedurende de tweede vijftien dagen
om dan terug te vallen op een verhoging van 10 mg elke 3 of 4 dagen of op 20 mg week.
Indien de bijwerkingen te groot zijn is het raadzaam om op dezelfde dosering te
blijven.
Twee mogelijkheden bieden zich aan voor de voorschrijver:
ofwel nemen de bijwerkingen af of verdwijnen ze en de dosis wordt voorzichtig
verhoogd.
ofwel verdwijnen de bijwerkingen niet en is het geraadzaam terug te keren naar een
lagere dosis waarbij zich geen nadelige bijwerkingen voordoen.
Als de dosis niet voldoende is, kan na een tot twee weken de dosis opnieuw geleidelijk aan
verhoogd worden.
Sommige artsen blijven langere tijd op doseringen van 30 mg, 60 mg, 100 mg, 150 mg, ...
Studies hebben aangetoond dat de gemiddelde dosis ongeveer 150 mg/dag was en
varieerde van 30 mg/dag tot 400 mg/dag.
De klinische indruk die de patiënt maakt en hoe deze zich voelt, dienen als leidraad voor de
dosisaanpassing.
De behandeling wordt na de eerste 15 dagen volledig gepersonaliseerd op basis van de
respons van de patiënt op de behandeling.
Ervaring heeft geleerd dat het niet nodig is om geheel te stoppen met alcohol om de
behandeling met Baclofen te starten. Dit besluit zal worden besproken met de patiënt op
basis van zijn/haar klinische toestand en de bedoeling om al dan niet volledig te stoppen met
alcohol. In het geval van voorafgaandelijke stopzetting van alcohol is het nuttig om te
onthouden dat Baclofen de drempel voor epileptische aanvallen verlaagt.
De patiënt kan gevraagd worden om op vrijwillige basis de consumptie van alcohol te
matigen tijdens de eerste weken van de behandeling, de periode waarin de onverschilligheid
tegenover alcohol zich voltrekt. Op die manier voelt de patiënt zich actief betrokken bij zijn
behandeling: hij vermijdt sociale gelegenheden om te drinken, hij wordt zich bewust van
zijn rituelen en gewoonten met betrekking tot alcohol en zoekt andere manieren dan het
drinken van alcohol om om te gaan met de stress van het leven.
Ga door met de behandeling
Eens de gewenste dosis is bereikt en goed wordt verdragen, is het raadzaam om 2-3
maanden (soms minder, soms meer) op deze dosis te blijven. Daarna zal men proberen om
Vertaling van franstalige tekst pag 5
de dosis te verminderen tot de laagst mogelijke werkzame dosis. Er is geen vast patroon
over het verlagen van de dosis.
Een manier om de effectieve dosis te bepalen is om de dosis te verlagen tot de drang om te
drinken terugkeert, waarna men de dosis opnieuw 1 stap verhoogt.
De verlaging van de dosis kan zeer langzaam (10 mg per week) of in grotere stappen
(terugkeren naar tweederde van de dosis) en dan gedurende 1 à 2 maanden daarop blijven.
De onderhoudsdosering ligt meestal tussen een derde en de helft van de bereikte maximale
dosis.
De behandeling handhaven voor het leven?
Baclofen wordt nog niet lang genoeg voorgeschreven om te kunnen zeggen hoe lang de
behandeling zal duren. Uit ervaring is gebleken dat het mogelijk was bij sommige mensen
met Baclofen te stoppen na een paar maanden of jaren van de behandeling, maar dat geldt
voor een minderheid van de patiënten, anderen moeten langer geduld oefenen.
5. Wat zijn de bijwerkingen van Baclofen en hoe ze te beperken?
Bijwerkingen zijn mogelijks talrijk en duidelijk onvoorspelbaar tijdens de behandeling.
Slaperigheid is de meest voorkomende bijwerking bij dit type van behandeling.
De onderstaande lijst is niet beperkend, maar geeft de belangrijkste bijwerkingen aan die
vastgesteld werden bij de toediening van Baclofen en de manieren om ze te beperken.
Voortgezette behandeling heeft een gunstig effect op veel van deze bijwerkingen. Zij
verdwijnen of verminderen bij verlaging van de dosis. Ze verdwijnen ook altijd na het staken
van de inname van Baclofen.
Het is opmerkelijk dat veel patiënten de behandeling voortzetten, niettegenstaande de
bijwerkingen soms zeer vervelend zijn.
DE MEEST VOORKOMENDE BIJWERKINGEN
Slaperigheid: is de bekendste en meest verwachte bijwerking. Patiënten beschrijven dit
vaak als een plotseling en bijna onweerstaanbaar verlangen om te slapen, eerder dan een
echte slaperigheid. Het komt meestal voor in het begin van de behandeling. Deze
slaperigheid heeft de neiging om na verloop van tijd geleidelijk aan te verdwijnen. Vooral
voor mensen die werken, kan dit heel vervelend zijn. Vaak wordt gemeld dat dit zich
maximaal manifesteert na de lunch, zozeer zelfs dat sommige patiënten hun tabletten
innemen na de lunch om de “postprandiale” (na het eten) slaperigheid te vermijden.
Automobilisten dienen er op gewezen te worden dat ze bij het begin van de behandeling
beter geen voertuig besturen.
Vermoeidheid: is een ander frequent gemeld effect. Het evolueert vrij gelijkaardig met
slaperigheid. Patiënten vermelden een gevoel van vermoeidheid, slaperigheid, of beide
tegelijk. Net als bij slaperigheid evolueert vermoeidheid gunstig na verloop van tijd.
Sommige patiënten klagen over pijn, in het bijzonder in de onderste ledematen.
Duizeligheid: de intensiteit verschilt van patiënt tot patiënt en wordt beschreven als een
ongemakkelijk gevoel waarbij ze bang zijn dat ze zullen vallen.
Op basis van vaststellingen blijkt dit vaak valse duizeligheid. Deze duizeligheid komt vaak ’s
morgens voor en vermindert gedurende de dag.
Als deze duizeligheid te hinderlijk is, kan de dosis tijdelijk verminderd worden of kan de
behandeling helemaal stopgezet worden.
Vertaling van franstalige tekst pag 6
Hoofdpijn: wordt vooral ‘s ochtend vastgesteld in de schedel en is soms kloppend. Ze
vermindert in de loop van de dag. Ze reageert goed op de gebruikelijke analgetica. Ze
verdwijnt meestal na verloop van tijd tijdens de behandeling.
Misselijkheid, braken, gastro-intestinale stoornissen: de frequente klachten zijn
moeilijk in verband te brengen met Baclofen. Vooral in het begin van de behandeling worden
deze symptomen vaak beschreven door patiënten op het moment dat ze stoppen met
drinken. Het lijkt ondanks alles dat er bijzonder veel klachten over misselijkheid zijn, maar ze
zijn slechts tijdelijk.
Slaapstoornissen: paradoxaal effect, patiënten kunnen klagen over slaperigheid overdag
en slaapstoornissen. Een slaapmiddel is wenselijk wanneer de slaapachterstand te groot
wordt. Deze slaapstoornissen kunnen gepaard gaan met psychomotorische agitatie van
verschillende intensiteit, wat soms door de omgeving ervaren wordt als ziekelijke
spraakzaamheid (ook logorrhea). Met de tijd verminderen deze symptomen niet altijd. Soms
komen zeer realistische dromen of nachtmerries voor die erg beangstigend en
destabiliserend kunnen zijn.
MINDER FREQUENTE NEVENVERSCHIJNSELEN
Bevingen in de bovenste ledematen zijn meestal mild. Ze verbeteren niet veel gedurende
de verdere behandeling.
Diplopie is nauw gerelateerd aan spierverslappende eigenschappen van Baclofen en
evolueert gunstig bij voortzetting van de behandeling.
Pijnlijke prikkeling/tinteling van de ledematen: Treedt vooral ’s nachts op. Kan de
voortzetting van de behandeling in het gedrang brengen. Patiënten melden een gevoel van
beklemming of van knijpen van de bovenste en onderste ledematen. In meer of mindere
mate begeleid door prikkeling of tinteling van de ledematen. Ze blijven vaak voortduren en
vereisen meestal een tijdelijke of permanente verlaging van de dosis.
Nachtelijke apneu (ademstilstand) = tijdelijke stopzetting van de ademhaling tijdens de
slaap. Er moet onderzocht worden of deze korte apneus echte slaapapneu-syndromen zijn
die - als men ze vaststelt - veroorzaakt worden door het innemen van Baclofen.
Manische of hypomanische stemmingsverandering: Zonder twijfel weinig
voorkomend, maar desondanks klinisch "verontrustend". Het resulteert in een vermindering
van duur van de slaap, nachtelijke rusteloosheid, tachypsychie, gedragsontremming,
langdradigheid (verbale diarree) en soms verwarde ideeën. Deze nieuwe symptomen kunnen
voorkomen bij personen die geen bipolaire stoornis hebben. Het is dan noodzakelijk de
dosering te verlagen of te stoppen met de behandeling. Het voorschrijven van een
kalmerend middel of beter, een stemmingsstabilisator (valproïnezuur bijvoorbeeld) kan nodig
zijn totdat de symptomen verdwijnen.
Verwardheidsyndroom: het plotselinge of geleidelijke ontstaan van verwardheid dat
storend en verontrustend is voor zijn entourage, terwijl de patiënt zich daar niet van bewust
is. Bij deze symptomen is het noodzakelijk de dosering te verlagen of te stoppen met de
behandeling en eventueel een ziekenhuisopname te overwegen. Bij het stoppen van de
behandeling met Baclofen verdwijnen deze symptomen steeds.
Vertaling van franstalige tekst pag 7
Sombere ideeën – morbide gedachten: Ze kunnen een onderliggende depressie
onthullen die tot nu toe gecompenseerd werd door het gebruik van alcohol of die het gevolg
zijn van een plotseling en pijnlijk bewustzijn (pijnlijke helderheid) van een bijzonder
verslechterde somatische, psychische, emotionele of sociale toestand.
Andere schadelijke effecten: sommige patiënten hebben geklaagd over pijnlijk tandvlees,
moeilijk articuleren, oorsuizen langs één of beide kanten, beklemming op de borst, oedeem
van de onderste ledematen of problemen bij het urineren.
Anorgasmie: deze ongewenste bijwerking lijkt vaak voor te komen, maar wordt niet altijd
vermeld in de lijsten van de nevenverschijnselen. Bijkomende studie moet omvang en
frequentie onderzoeken.
6. Volstaat het gebruik van Baclofen alleen? Blijft er ruimte voor andere
behandelingen, samen met Baclofen?
Baclofen heeft tot doel het verlangen (craving) naar alcohol te onderdrukken om zo de
patiënten van hun verslaving aan alcohol af te helpen. Dr. Olivier Ameisen, die een groot
aantal behandelingen heeft doorlopen en duizenden AA-vergaderingen bijwoonde alvorens
Baclofen te gebruiken, schreef heel duidelijk in zijn boek “MIJN LAATSTE GLAS” dat Baclofen
hem in staat stelde om, wat hij geleerd had tijdens zijn cognitieve psychotherapie en bij de
AA, maar door de ‘craving’ niet in de praktijk kon brengen, nu wel in de praktijk bracht.
Baclofen gaf ruimte om na te denken en zijn leven te heroriënteren. Hij kon dit doen door
het toepassen van alle strategieën die hij tot nu toe had geleerd, maar die hij voordien niet
kon gebruiken vanwege zijn te grote drang naar alcohol.
Velen onder ons zijn getroffen door de aard van de consultaties met patiënten onder hoge
dosissen Baclofen. Zeer vaak en zeker in het begin zijn het zuivere farmatherapeutische
consultaties zonder aandacht voor de bijwerkingen, dosering of aard van de drang. Als er
een effectieve dosis is bereikt ten koste van minimale bijwerkingen blijven er nog vele
moeilijkheden en uitdagingen over. Vooral psychosociale problemen.
Baclofen, al is het zeer effectief (tegen de drang), neemt niet de eenzaamheid, het verdriet,
de relatieproblemen en de werkloosheid weg, maar het maakt het mogelijk afstand te
nemen en de realiteit onder ogen te zien. Dat heeft soms tot gevolg dat men zich erg slecht
voelt, als de omvang van de rotzooi en schade duidelijk wordt.
In dit verband is het essentieel patiënten te blijven begeleiden op weg naar hun
psychosociale herstel. En in dit stadium is het absoluut nodig de patiënten aan te
moedigen en bij te staan in hun psychische strijd om hun eenzaamheid te
doorbreken en om hen opnieuw plezier te leren hebben in het leven. Daartoe is er
een multidisciplinaire aanpak noodzakelijk.
Indien alcoholisme het gevolg is van angst, depressie, bipolaire stoornis of borderline is het
noodzakelijk een aangepaste psychiatrische behandeling te voorzien. Baclofen vertoont geen
contra-indicaties met de gebruikelijke psychofarmaca (benzodiazepines, hypnotica, SSRI's,
neuroleptica, ...).
Vertaling van franstalige tekst pag 8
Psychotherapeutische begeleiding, al dan niet cognitieve gedragstherapie en zelfhulpgroepen
blijven een grote hulp, hoewel het voor de bestaande groepen moeilijk ligt om patiënten te
accepteren die niet gekozen hebben voor volledige onthouding. De begeleiding moet dus
herbekeken worden. De gewijzigde situatie die ontstaan is door de toepassing van hoge
dosissen Baclofen vereist het globale herdenken van de therapeutische aanpak van de
alcoholproblematiek in zijn geheel.
Het belang van Baclofen ligt hierin dat het de patiënten de mogelijkheid verschaft om hun
leven opnieuw op de sporen te zetten.
Zoals bij elke onthouding treedt er een periode van matige of ernstige depressie op. De
patiënt wordt geconfronteerd met zijn eigen situatie die voorheen gemaskeerd werd door
alcohol. De begeleiding tijdens deze “persoonlijke tocht” maakt deel uit van het
behandelingsplan.
De dichte entourage (familie, vrienden) van de patiënt moet haar druk tot algehele
onthouding wijzigen in aanmoediging tot minder alcoholverbruik. Sommige artsen vinden het
gewenst om de entourage geregeld te ontvangen ten einde hen te helpen bij de verandering
van hun houding tegenover de patiënt.
7. Welke risico’s loopt de dokter bij het voorschrijven van Baclofen “off-label”?
Het voorschrijven van een geneesmiddel buiten de aanvaarde indicaties en de traditionele
geneeskunde wordt op grote schaal beoefend in welke specialiteit dan ook (Algemene
Geneeskunde, Pediatrie, Psychiatrie, ...). Het is al vaak gebeurd dat we ontdekken dat een
molecule onvermoede eigenschappen heeft in een onverwachte therapie (Aspirine, cardio,
carbamazepine als een stemmingsstabilisator, antidepressiva bij chronische pijn, enz..).
De wetgever heeft deze mogelijkheid voorzien en dat een omkadering gegeven
(13,14). (Franse wetgeving)
Off-label voorschrijven is toegestaan onder bepaalde voorwaarden:
- Wetenschappelijke gegevens moeten het voorschrift rechtvaardigen.
- De therapeutische noodzaak dient gemotiveerd te worden door het falen van goed
uitgevoerde conventionele behandelingen.
- De patiënt moet volledig geïnformeerd worden over de voordelen en mogelijke risico's van
de behandeling.
- In een schriftelijke verklaring van de patiënt moet deze aangeven dat hij over deze
behandeling is geïnformeerd en dat hij die aanvaardt.
- Er dient gezorgd voor een passende, medische follow-up.
- De mogelijkheid bestaat dat het geneesmiddel niet terugbetaald wordt.
Onder deze omstandigheden is off-label voorschrijven legitiem en ethisch verdedigbaar,
maar het blijft off-label voorschrijven en in die zin houdt dat altijd een zeker risico in in het
geval van problemen en ernstige, ongewenste gevolgen (bijvoorbeeld als een patiënt in
slaap valt achter het stuur van zijn auto en een dodelijk ongeval veroorzaakt).
Vertaling van franstalige tekst pag 9
Toestemming voor behandeling met Baclofen (volgens de Franse wetgeving)
de behandeling met
hoge doses Baclofen (HD) ontvangen heb voor de behandeling van mijn alcoholprobleem.
van op de hoogte dat er voor deze behandeling geen officiële toestemming van
de bevoegde autoriteiten bestaat. Ik wil deze behandeling toch ondergaan, ondanks de
mogelijke schadelijke effecten,omdat ik tot nu toe geen oplossing voor mijn alcoholprobleem
gevonden heb.
Ik weet dat de belangrijkste bijwerkingen slaperigheid, vermoeidheid, hoofdpijn,
duizeligheid en slaapstoornissen zijn. Ik weet dat er, in zeldzame gevallen, een
verwardheidssyndroom kan optreden. Dr XXXXX heeft mij meegedeeld dat in dat geval de
dosissen verminderd moeten worden en dat de behandeling eventueel volledig stopgezet
dient te worden.
Ik heb Dr XXXX duidelijk op de hoogte gebracht van mijn volledige medische
voorgeschiedenis, zodat hij kan bepalen of bepaalde regels van voorzichtigheid moeten
worden in acht genomen bij het voorschrijven van Baclofen.
met de inname van Baclofen, maar deze geleidelijk aan moet afbouwen in overeenstemming
met de aanwijzingen van Dr. XXXXX.
autorijden of gevaarlijke machines bedienen, tenminste gedurende de start van
de behandeling en opbouw van de dosis Baclofen en deze activiteiten zal ik pas hervatten na
uitdrukkelijke toestemming van Dr. XXXXX.
hoogte houden van
de moeilijkheden en problemen die zich voordoen tijdens de behandeling.
familie om geen gerechtelijke procedure tegen Dr XXXXX in te leiden (Dit punt geniet geen
unanimiteit onder de voorschrijvers).
en om mij voor deze
behandeling te engageren.
Datum en plaats van ondertekening
op info.baclofen@telenet.be